Gedeon Richter
Diroton
DİROTON PLYUS təsiredici maddəsi modifikasiyaolunmuş şəkildə azad olan kapsullar
DIROTON® PLUS
Beynəlxalq patentləşdirilməmiş adı: Lisinopril + İndapamide
Tərkibi
Diroton Plyus 5 mq/1,5 mq
Təsiredici maddə: 1 kapsulda 5,444 mq (5 mq lizinoprilə ekvivalent) lizinopril dihidrat, 1,5 mq indapamid vardır.
Köməkçi maddələr: kalsium hidrofosfat dihidrat, mannitol, qarğıdalı nişastası, talk, natrium kroskarmelloza, maqnezium stearat, laktoza monohidrat, susuz kolloidal silisium dioksid, mikrokristallik sellüloza (tip 102), hipromelloza (tip 2208).
Örtük: ağ opadri II 85F18422 (qismən hidrolizəolunmuş polivinil spirti, titan dioksid, makroqol/PEG 3350, talk).
Bərk jelatin kapsul:titan dioksid, qırmızı dəmir oksidi boya maddəsi, su, jelatin.
Diroton Plyus 10 mq/1,5 mq
Təsiredici maddə: 1 kapsulda 10,888 mq (10 mq lizinoprilə ekvivalent) lizinopril dihidrat, 1,5 mq indapamid vardır.
Köməkçi maddələr: kalsium hidrofosfat dihidrat, mannitol, qarğıdalı nişastası, talk, natrium kroskarmelloza, maqnezium stearat, laktoza monohidrat, susuz kolloidal silisium dioksid, mikrokristallik sellüloza (tip 102), hipromelloza (tip 2208).
Örtük: ağ opadri II 85F18422 (qismən hidrolizəolunmuş polivinil spirti, titan dioksid, makroqol/PEG 3350, talk).
Bərk jelatin kapsul: titan dioksid, al qırmızı boya maddəsi (Ponso 4R), su, jelatin.
Diroton Plyus 20 mq/1,5 mq
Təsiredici maddə: 1 kapsulda 21,776 mq (20 mq lizinoprilə ekvivalent) lizinopril dihidrat, 1,5 mq indapamid vardır.
Köməkçi maddələr: kalsium hidrofosfat dihidrat, mannitol, qarğıdalı nişastası, talk, natrium kroskarmelloza, maqnezium stearat, laktoza monohidrat, susuz kolloidal silisium dioksid, mikrokristallik sellüloza (tip 102), hipromelloza (tip 2208).
Örtük: ağ opadri II 85F18422 (qismən hidrolizəolunmuş polivinil spirti, titan dioksid, makroqol/PEG 3350, talk).
Bərk jelatin kapsul: titan dioksid, qırmızı dəmir oksidi boya maddəsi, al qırmızı boya maddəsi (Ponso 4R), su, jelatin.
Təsviri
Diroton Plyus 5 mq/1,5 mq
Açıq çəhrayı rəngli, №1 ölçülü bərk jelatin kapsullardır, möhtəviyyatı:
1 tablet Lizinopril 5 mq: dairəvi formalı, hər iki tərəfi qabarıq, ağ rəngli, bi tərəfində «CN3» yazısı olan tabletdir;
1 tablet İndapamid 1,5 mq: oval formalı, hər iki tərəfi qabarıq, ağ rəngli, bir tərəfində «CP3» yazısı və digər tərəfində xətt olan örtüklü tabletdir.
Çəhrayı rəngli, №1 ölçülü bərk jelatin kapsullardır, möhtəviyyatı:
1 tablet Lizinopril 10 mq: dairəvi formalı, hər iki tərəfi qabarıq, ağ rəngli, bir tərəfində «CN4» yazısı olan tabletdir;
1 tablet İndapamid 1,5 mq: oval formalı, hər iki tərəfi qabarıq, ağ rəngli, bir tərəfində «CP3» yazısı və digər tərəfində xətt olan örtüklü tabletdir.
Diroton Plyus 20 mq/1,5 mq
Qırmızı-qəhvəyi rəngli, №1 ölçülü bərk jelatin kapsullardır, möhtəviyyatı:
2 tablet Lizinopril 10 mq: dairəvi formalı, hər iki tərəfi qabarıq, ağ rəngli, bi tərəfində «CN4» yazısı olan tabletdir;
1 tablet İndapamid 1,5 mq: oval formalı, hər iki tərəfi qabarıq, ağ rəngli, bir tərəfində «CP3» yazısı və digər tərəfində xətt olan örtüklü tabletdir.
Farmakoterapevtik qrupu
Kombinəolunmuş hipotenziv vasitə (diuretiklər + AÇF inhibitor).
ATC kodu: C09BA03.
Farmakoloji xüsusiyyətləri
Farmakodinamikası
Diroton® Plyus – tərkibinə lizinoprilin və indapamidin sabit dozaları daxil olan kombinəolunmuş preparatdır.
Lizinopril
Lizinopril – angiotenzin I-in angiotenzin II-ə çevrilməsini tormozlayan angiotenzinçevirən fermentin – AÇF-in inhibitorudur. Angiotenzin II konsentrasiyasının aşağı düşməsi aldosteron sekresiyasının bilavasitə azalmasına gətirib çıxarır. Lizinopril bradikininin deqradasiyasını (tənəzzülünü) tormozlayır və prostaqlandin sintezinin yüksəlməsinə səbəb olur. Ümumi periferik damar müqavimətini, arterial təzyiqi (AT), preyüklənməni və ağciyər kapillyarlarında təzyiqi aşağı salır. Xroniki ürək çatışmazlığı (XÜÇ) qeyd olunan pasiyentlərdə lizinopril dəqiqəlik qan həcmini artırır və miokardın yüklənmələrə qarşı tolerantlığının yüksəlməsinə səbəb olur.
Venalara nisbətən, arteriyaları daha çox genişləndirir. Bəzi effektləri lizinoprilin renin-angiotenzin toxuma sisteminə təsiri ilə izah edilir. Uzun müddət ərzində istifadə edildikdə, miokardın və rezistiv tipli arteriya divarlarının hipertrofiyası azalır.
Lizinopril işemiyaya məruz qalmış miokardın qanla təchizatının yaxşılaşmasına səbəb olur.
XÜÇ qeyd olunan pasiyentlərdə AÇF inhibitorları ömrün gözlənilən müddətini uzadır; anamnezlərində miokard infarktı qeyd olunan pasiyentlərdə ürək çatışmazlığının klinik təzahürləri olmadığı hallarda lizinopril sol mədəcik disfunksiyasının proqressivləşməsini ləngidir.
Lizinopril daxilə qəbul edildikdən sonra 1 saat müddətində təsir göstərməyə başlayır. Maksimal effekti 6-7 saat müddətində əldə olunur və həmin effektin davametmə müddəti 24 saat təşkil edir.
Arterial hipertenziya qeyd olunan pasiyentlərdə preparatın effekti müalicəyə başladıqdan sonra ilk bir neçə gün müddətində meydana çıxır, stabil effekt 1-2 ay müddətində aparılan müalicə ilə əldə olunur. Preparatın istifadəsi birdən-birə dayandırıldıqdan sonra AT-nin şiddətli yüksəlməsi halları qeydə alınmamışdır. Lizinoprilin təsiri nəticəsində həm AT aşağı düşür, həm də albuminuriya azalır. Hiperqlikemiya qeyd olunan pasiyentlərdə lizinopril qlomerulyar (yumaqcıq) endoteliumunun pozulmuş funksiyalarının bərpa olunmasına gətirib çıxarır. Şəkərli diabetdən əziyyət çəkən pasiyentlərdə lizinopril qan plazmasında qlükozanın konsentrasiyasına təsir göstərməmişdir; preparatın istifadəsi hipoqlikemiya riskinin yüksəlməsi ilə assosiasiya olunmamışdır.
İndapamid
İndapamid indol halqasına malik olan sulfonamid törəməsidir. Farmakoloji xüsusiyyətlərinə görə indapamid Henle ilgəyinin kortikal seqmentində natrium ionlarının reabsorbsiyasını inhibə edən tiazidəbənzər diuretiklərə yaxındır. Bu, natrium ionlarının, xloridlərin və nisbətən az dərəcədə kalium və maqnezium ionlarının ekskresiyasının yüksəlməsi ilə müşayiət olunur və sonda, diurezin güclənməsinə və antihipertenziv effektin inkişaf etməsinə gətirib çıxarır. II və III mərhələlərin klinik tədqiqatlarında indapamidi monoterapiya şəklində şiddətli diuretik effekt göstərməyən dozalarda istifadə etdikdə, preparatın 24 saatlıq antihipertenziv effekti meydana çıxmışdır.
İndapamidin antihipertenziv aktivliyi böyük arteriyaların elastiklik indeksinin yaxşılaşdırılmasına və arteriolyar və ümumi periferik damar müqavimətinin aşağı salınmasına gətirib çıxarır.
İndapamid sol mədəcik hipertrofiyasının azalmasına səbəb olur.
Müəyyən dozalarda tiazidlərin və tiazidəbənzər diuretiklərin optimal terapevtik effekti əldə olunur, bununla belə, preparatın dozası davamlı artırıldığı halda, əlavə effektlərin baş vermə tezliyi də yüksəlir. Beləliklə, tövsiyə edilən terapevtik dozaların istifadəsi müddətində terapevtik effekt qeyd olunmadığı hallarda, preparatın dozası artırılmamalıdır.
Arterial hipertenziyadan əziyyət çəkən pasiyentlərin iştirakı ilə aparılan qısamüddətli, orta müddətli və uzunmüddətli tədqiqatlarda indapamidin aşağıda göstərilən xüsusiyyətləri nümayiş etdirilmişdir:
- indapamid triqliseridlərin, xolesterinin, aşağı və yüksək sıxlıqlı lipoproteinlərin konsentrasiyaları da daxil olmaqla, lipid mübadiləsinə heç bir təsir göstərmir;
- indapamid şəkərli diabet qeyd olunan pasiyentlər də daxil olmaqla, karbohidrat mübadiləsinə təsir göstərmir.
Farmakokinetikası
Lizinopril
Sorulması
Lizinoprili daxilə qəbul etdikdə, mədə-bağırsaq traktında preparatın təxminən 25%-i sorulur.
Qida qəbulu preparatın sorulmasına təsir göstərmir. Orta absorbsiya dərəcəsi 30%, biomənimsənilməsi isə 29% təşkil edir.
Paylanması
Daxilə qəbul edildikdən 6-8 saat sonra, qan plazmasında preparatın maksimal konsentrasiyası (Cmax) əldə olunur. Qan plazmasının zülalları ilə birləşmə dərəcəsi aşağıdır. Lizinopril hematoensefalik baryerdən pis nüfuz edir.
Metabolizmi
İnsan orqanizmində lizinopril biotransformasiyaya məruz qalmır.
Xaric olması
Preparatın yarımxaricolma dövrü (T1/2) 12 saat təşkil edir.
Xüsusi pasiyent qruplarında farmakokinetikası
Xroniki ürək çatışmazlığından əziyyət çəkən pasiyentlər
XÜÇ qeyd olunan pasiyentlərdə lizinoprilin absorbsiyası və klirensi aşağıdır. Göstərilən kateqoriyadan olan pasiyentlərdə lizinoprilin mütləq biomənimsənilməsi təxminən 16% azalır.
Böyrək çatışmazlığından əziyyət çəkən pasiyentlər
Böyrək funksiyalarının pozğunluqları lizinoprilin AUC (“konsentrasiya-zaman” əyrisi altındakı sahə) göstəricisinin yüksəlməsinə və yarımxaricolma dövrünün uzanmasına gətirib çıxarır, lakin həmin dəyişikliklər yalnız yumaqcıq filtrasiyasının sürəti (YFS) 30 ml/dəqiqədə/1,73 m2 bədən səthi sahəsi göstəricidən aşağı olduğu halda, klinik əhəmiyyət kəsb edir. Yüngül və mülayim dərəcəli böyrək çatışmazlığı (kreatinin klirensi (KK) 30 ml/dəqiqədən 80 ml/dəqiqəyə qədər) qeyd olunduqda, AUC göstəricisinin orta qiyməti 13% yüksəldiyi halda, ağır dərəcəli böyrək çatışmazlığı zamanı (KK 5 ml/dəqiqədən 30 ml/dəqiqəyə qədər) AUC göstəricisinin orta qiymətinin 4,5 dəfə yüksəlməsi müşahidə olunur.
Qaraciyər çatışmazlığından əziyyət çəkən pasiyentlər
Qaraciyər sirrozu qeyd olunan pasiyentlərdə lizinoprilin sorulması zəifləyir (təxminən 30%) zəifləyir, bununla belə, sağlam könüllülərlə müqayisədə, preparatın təsiri klirensin azalması hesabına güclənir (təxminən 50%).
Yaşlı pasiyentlər (65 yaşdan yuxarı)
Yaşlı pasiyentlərdə lizinoprilin qan plazmasında konsentrasiyası və “konsentrasiya-zaman” əyrisi altındakı sahə göstəricisi gənc yaşlı pasiyentlərlə müqayisədə 2 dəfə yüksəkdir.
İndapamid
Təsiredici maddə xüsusi daşıyıcı-matriks üzərinə yerləşdirilmişdir ki, bu da mədə-bağırsaq traktında indapamidin nəzarət olunan tədricən azadolmasını təmin edir.
Sorulması
Təsiredici maddəsindən azad olan indapamid mədə-bağırsaq traktında sürətlə və tamamilə sorulur. Qida qəbulu preparatın absorbsiya dərəcəsinə təsir göstərmir, lakin indapamidin sorulma müddətini əhəmiyyətsiz dərəcədə artırır.
İndapamidin Cmax göstəricisi daxilə birdəfəlik istifadəsindən 12 saat sonra əldə olunur. Preparatı dəfələrlə təkrar qəbul etdikdə, onun istifadəsi arasında qan plazmasında qeyd olunan konsentrasiya dəyişiklikləri hamarlanır.
Preparatın sorulma göstəricilərində fərdi dəyişikliklər qeyd edilir.
Paylanması
Preparatın təxminən 79%-i qan plazmasının zülalları ilə birləşir. Yarımxaricolma dövrü (T1/2) 14-24 saat (orta hesabla 18 saat) təşkil edir. Müalicəyə başladıqdan 7 gün sonra preparatın tarazlıq konsentrasiyası əldə olunur. Preparatın dəfələrlə təkrar istifadəsi onun orqanizmdə kumulyasiyasına gətirib çıxarmır.
Xaric olması
İndapamid orqanizmdən əsasən qeyri-aktiv metabolitlər şəklində böyrəklər (yeridilən dozanın 70%-i) və bağırsaqlar (22%-i) vasitəsi ilə xaric olunur.
Xüsusi pasiyent qruplarında farmakokinetikası
Yüksək risk qrupuna daxil olan pasiyentlər
Böyrək çatışmazlığı qeyd olunan pasiyentlərdə indapamidin farmakokinetikası dəyişmir.
İstifadəsinə göstərişlər
Essensial arterial hipertenziya (kombinəolunmuş terapiya tələb edilən pasiyentlər).
Əks göstərişlər
- Lizinoprilə və ya digər AÇF inhibitorlarına qarşı yüksək həssaslıq;
- indapamidə və ya digər sulfonamid törəməlrinə qarşı yüksək həssaslıq;
- preparatın tərkibinə daxil olan köməkçi maddələrdən hər hansı birinə qarşı yüksək həssaslıq;
- anamnezdə AÇF inhibitorlarının istifadəsi ilə əlaqəli angionevrotik ödemin, o cümlədən, Kvinke ödeminin qeyd olunması;
- irsi və ya idiopatik angionevrotik ödem;
- ağır dərəcəli böyrək çatışmazlığı (kreatinin klirensi < 30 ml/dəqiqədə);
- qaraciyər ensefalopatiyası və ya qaraciyər funksiyalarının ağır pozğunluqları;
- hipokaliumemiya;
- şəkərli diabet və/və ya böyrək funksiyalarının mülayim və ya ağır dərəcəli pozğunluqları (yumaqcıq filtrasiyasının sürəti (YFS) 60 ml/dəqiqədə/1,73 m2 bədən səthinin sahəsi göstəricisindən aşağı) qeyd olunan pasiyentlərdə Diroton® Plyus preparatının və aliskiren tərkibli preparatların eyni zamanda istifadəsi;
- diabetik nefropatiyalı pasiyentlərdə angiotenzin II reseptorları antaqonistlərinin (AII RA) eyni zamanda istifadəsi;
- angionevrotik ödemin inkişaf etmə riskinin yüksəlməsini nəzərə alaraq, neytral endopeptidaza fermentinin inhibitorları (məsələn, sakubitril tərkibli preparatlar) ilə eyni zamanda istifadəsi;
- hamiləlik və laktasiya dövrü;
- 18 yaşa qədər uşaqlar və yeniyetmələr (preparatın effektivliyi və təhlükəsizliyi müəyyən edilməmişdir);
- laktozaya qarşı dözümsüzlük, qalaktozemiya, qlükoza və qalaktoza malabsorbsiyası sindromu.
Xüsusi göstərişlər və ehtiyat tədbirləri
Ehtiyatla
Aorta stenozu, hipertrofik obstruktiv kardiomiopatiya, serebrovaskulyar xəstəliklər (beyin qan dövranı çatışmazlığı da daxil olmaqla), ürəyin işemik xəstəliyi, koronar çatışmazlıq, birləşdirici toxumanın ağır dərəcəli autoimmun sistem xəstəlikləri (sistem qırmızı qurdeşənəyi və sklerodermiya da daxil olmaqla), mielosupressiya, şəkərli diabet, hiperkaliumemiya, böyrək arteriyalarının ikitərəfli stenozu, tək böyrək arteriyasının stenozu, böyrək transplantasiyasından sonrakı vəziyyət, böyrək çatışmazlığı, azotemiya, birincili aldosteronizm, duz istifadəsinin məhdudlaşdırılması ilə pəhriz, dövr edən qan həcminin azalması ilə əlaqəli vəziyyətlər (qusma və diareya da daxil olmaqla), yaşlı pasiyentlər, qaraciyər çatışmazlığı.
Zəifləmiş pasiyentlər və ya digər aritmiyaəleyhinə preparatlarla və QT intervalının uzanmasına və eləcə də, “piruet” tipli polimorf mədəcik taxikardiyasının meydana çıxmasına səbəb olan preparatlarla kombinəolunmuş müalicə qəbul edən pasiyentlər (“Digər dərman vasitələri ilə qarşılıqlı təsiri” bölməsinə bax); aliskiren tərkibli preparatlarla və ya angiotenzin II reseptorlarının antaqonistləri (AII RA) ilə eyni zamanda aparılan müalicə (RAAS-ın ikiqat blokadası zamanı arterial hipotenziyanın, hiperkaliumemiyanın və böyrək çatışmazlığının inkişaf etmə riskinin yüksəlməsi); su-elektrolit balans pozğunluqları; EKQ-də (elektrokardioqrammada) QT intervalının uzanması; yüksək keçiriciliyə malik olan membranların istifadəsi ilə hemodializ prosedurasının aparılması və ya ASLP (aşağı sıxlıqlı lipoproteinlər) aferezi prosedurasından əvvəl desensibilizasiyanın aparılması; qan zərdabında sidik turşusunun yüksək konsentrasiyası, hiperparatireoz; neqroid irqindən olan pasiyentlər, idmançılar (dopinq-nəzarət aparıldıqda, müsbət reaksiya qeyd oluna bilər).
Hospitalizsiya zamanı pasiyentlər Diroton® Plyus preparatının istifadəsi barədə həkimi məlumatlandırmalıdırlar.
Diroton® Plyus preparatının istifadəsi müddətində preparatın tərkibinə daxil olan ayrı-ayrı kompnentlərə dair xüsusi göstərişlər nəzərə alınmalıdır.
Lizinopril ilə əlaqəli xüsusi göstərişlər
Simptomatik arterial hipotenziya
AT-nin əhəmiyyətli dərəcədə enməsi əksər hallarda diuretiklərin istifadəsi, qidada duzun miqdarının azalması, dializ, diareya və ya qusma nəticəsində inkişaf edən hipovolemiya ilə əlaqəlidir (“Digər dərman vasitələri ilə qarşılıqlı təsiri” və “Əlavə təsirləri” bölmələrinə bax).
XÜÇ qeyd olunan pasiyentlərdə, onun böyrək çatışmazlığı ilə əlaqəli olub-olmamasından asılı olmayaraq, arterial hipotenziyanın inkişaf etməsi ehtimal edilir. Müəyyən edilmişdir ki, ağır dərəcəli ürək çatışmazlığı qeyd olunan pasiyentlərdə göstərilən vəziyyət diuretiklərin yüksək dozalarda təyin edilməsi, hiponatriumemiya və ya böyrək funksiyalarının pozğunluqları ilə əlaqəli daha tez-tez meydana çıxır. Həmin pasiyentlərdə hərtərəfli həkim nəzarətinin həyata keçirilməsi tələb olunur (lizinoprilin və diuretiklərin dozalarını dəqiq seçilməlidir). Eyni göstərişlər AT-nin kəskin azalması miokard infarktı və ya insult ilə nəticələnə bilən ürəyin işemik xəstəliyi və serebrovaskulyar çatışmazlıq qeyd olunan pasiyentlərə də şamil edilir.
AT əhəmiyyətli dərəcədə azaldıqda, pasiyentin horizontal (üfüqi) vəziyyətə keçirilməsi tələb olunur; vena daxilinə 0,9%-li natrium xlorid məhlulunun yeridilməsi göstəriş ola bilər.
Tranzitor (müvəqqəti) hipotenziv reaksiyalar lizinoprilin növbəti dozasının istifadəsi üçün əks göstəriş deyildir.
Normal və ya aşağı AT ilə müşayiət olunan XÜÇ qeyd olunan pasiyentlərdə lizinoprilin istifadəsi AT-nin enməsinə gətirib çıxara bilər; bu vəziyyət adətən, preparatın istifadəsinin dayandırılması üçün əsas sayılmır. Arterial hipotenziya klinik təzahürlərlə müşayiət olunduğu hallarda, lizinoprilin dozasının aşağı salınmasının və ya istifadəsinin dayandırılmasının mümkünlüyü nəzərdən keçirilməlidir.
Simptomatik arterial hipotenziyanın inkişaf etmə riski qeyd olunan pasiyentlərdə (duz istifadəsinin məhdudlaşdırılması və ya duzsuz pəhriz zamanı) hiponatriumemiyanın mövcud olub-olmamasından asılı olmayaraq və eləcə də, yüksək dozalarda diuretiklərdən istifadə edən pasiyentlərdə müalicəyə başlamazdan əvvəl hipovolemiya və ya natrium çatışmazlığı kompensasiya olunmalıdır.
Lizinoprilin ilk dozasının istifadəsi zamanı AT-ə nəzarət edilməlidir.
Kəskin miokard infarktı
Standart müalicənin təyin olunması (trombolitiklər, asetilsalisil turşusu və beta-adrenoblokatorlar) tövsiyə edilir. Lizinopril, nitroqliserinin vena daxilinə və ya nitroqliserinin transdermal dərman formasının istifadəsi ilə kombinasiya şəklində təyin edilə bilər.
Kəskin miokard infarktı və gələcəkdə hemodinamikanın pisləşməsi, vazodilatatorların təyin edilməsindən sonra simptomların pisləşməsi riski qeyd olunan pasiyentlərdə lizinoprilin istifadəsi ilə müalicəyə başlamaq olmaz. Belə pasiyentlərə sistolik AT ≤ 100 mm.c.st. və kardiogen şok mövcud olan pasiyentlər aiddir. Keçirilmiş miokard infarktından sonra ilk 3 gün müddətində sistolik AT ≤ 120 mm.c.st. olduğu halda, preparatın dozasının aşağı salınması göstərişdir. Sistolik AT ≤ 100 mm.c.st. olan pasiyentlərdə preparatın dəstəkləyici dozası 5 mq-a (və ya müvəqqəti olaraq, 2,5 mq-a qədər) aşağı salınmalıdır. Davamlı arterial hipotenziyalı pasiyentlərdə (1 saat və ya daha çox müddət ərzində sistolik AT < 90 mm.c.st. olan pasiyentlərdə) lizinoprilin istifadəsinin dayandırılması göstərişdir.
Böyrək funksiyalarının pozğunluqları
XÜÇ qeyd olunan pasiyentlərdə AÇF inhibitorlarının istifadəsi fonunda AT-nin əhəmiyyətli dərəcədə enməsi böyrək funksiyalarının pozğunluqlarının güclənməsinə gətirib çıxara bilər.
Kəskin böyrək çatışmazlığı halları qeydə alınmışdır.
Böyrək arteriyalarının ikitərəfli stenozu və ya tək böyrək arteriyasının stenozu mövcud olan pasiyentlərdə AÇF inhibitorlarının istifadəsi fonunda qan zərdabında sidik cövhəri və kreatinin konsentrasiyalarının yüksəlməsi qeyd olunmuşdur; göstərilən pozğunluqlar adətən müvəqqəti xarakter daşımışdır və müalicə dayandırıldıqdan sonra aradan qalxmışdır. Həmin pozğunluqlar böyrək çatışmazlığından əziyyət çəkən pasiyentlərdə daha tez-tez meydana çıxmışdır.
Kəskin miokard infarktı və böyrək funksiyalarının ciddi pozğunluqları (qan zərdabında kreatininin konsentrasiyası > 177 mkmol/l və/və ya proteinuriya > 500 mq/sutkada) qeyd olunan pasiyentlərdə lizinoprilin istifadəsi əks göstərişdir. Böyrək funksiyalarının pozğunluqları (qan zərdabında kreatinin konsentrasiyasının > 265 mkmol/l olması və ya ilkin göstərici ilə müqayisədə 2 dəfə yüksəlməsi) müalicə müddətində inkişaf etdiyi halda lizinoprilin istifadəsinin dayandırılması göstərişdir.
Yüksək həssaslıq, angionevrotik ödem
Nadir hallarda, lizinopril də daxil olmaqla, AÇF inhibitorlarının istifadəsi fonunda üz nahiyəsində, ətraflarda, dodaqlarda, dil, qırtlaq qapağı və/və ya qırtlaq nahiyəsində angionevrotik ödemin inkiaşf etməsi qeyd olunmuşdur. Göstərilən vəziyyətlərdə lizinoprilin istifadəsinin dərhal dayandırılması tələb olunur; simptomatika tam aradan qalxana qədər pasiyentlərin vəziyyəti nəzarət altında saxlanılmalıdır. Adətən, üz və dodaq nahiyəsinin angionevrotik ödemi müvəqqəti xarakter daşıyır və müalicənin aparılması tələb olunmur; bununla belə, antihistamin preparatların təyin edilməsi də mümkündür.
Qırtlaq nahiyəsinin angionevrotik ödemi ölümün baş verməsi ilə nəticələnə bilər. Dil, qırtlaq qapağı və ya qırtlaq nahiyəsinin ödemi tənəffüs yollarının ikincili obstruksiyasına gətirib çıxara bilər. Belə vəziyyətdə dəri altına dərhal 1:1000 nisbətində 0,3-0,5 ml adrenalin məhlulu yeridilməlidir və eləcə də, tənəffüs yollarının keçiriciliyi təmin edilməlidir.
AÇF inhibitorlarının istifadəsi ilə aparılan müalicə fonunda nadir hallarda bağırsağın angionevrotik ödemi inkişaf etmişdir. Bu zaman pasiyentlərdə qarın nahyəsində ağrı, bəzi hallarda əvvəlcədən üz nahiyəsinin angionevrotik ödemi qeyd olunmadan və C1-esteraza fermentinin normal səviyyəsi ilə müşayiət olunan təcrid edilmiş simptom kimi və ya ürəkbulanma və ya qusma ilə birlikdə meydana çıxmışdır. Diaqnoz qarın boşluğu orqanlarının kompyuter tomoqrafiyası və ultrasəs müayinəsi vasitəsi ilə və ya cərrahi müdaxilə zamanı müəyyən edilmişdir. AÇF inhibitorlarının istifadəsi dayandırıldıqdan sonra simptomlar aradan qalxmışdır. Bu səbəbdən, AÇF inhibitorlarından istifadə edən qarın nahiyəsində ağrı qeyd olunan pasiyentlərdə differensial diaqnostika aparıldıqda, bağırsaqda angionevrotik ödemin inkişaf etmə ehtimalı nəzərə alınmalıdır.
Anamnezlərində AÇF inhibitorlarının istifadəsi ilə əlaqəli olmayan angionevrotik ödem qeyd olunan pasiyentlərdə AÇF inhibitorlarının istifadəsi zamanı ödemin inkişaf etmə riski yüksəlir (“Əks göstərişlər” bölməsinə bax).
Zarqanadlı həşəratların zəhərlərinə qarşı desensebilizasiya ilə əlaqəli anafilaktik reaksiyalar
AÇF inhibitorlarından istifadə edən pasiyentlərdə zarqanadlı həşəratların zəhərlərinə qarşı desensebilizasiya aparılan müddət ərzində çox nadir hallarda həyat üçün təhlükəli anafilaktik reaksiyaların inkişaf etməsi ehtimal edilir və bu səbəbdən, desensibilizasiya proseduralarına başlamazdan əvvəl AÇF inhibitorlarının istifadəsi müvəqqəti dayandırılmalıdır.
Hemodializ proseduraları qəbul edən pasiyentlər
Yüksək keçiriciliyə malik olan dializ membranlarının (məsələn, AN 69) istifadəsi ilə hemodializ proseduraları aparılan və eyni zamanda AÇF inhibitorlarından istifadə edən pasiyentlərdə həmçinin anafilaktik reaksiyalar inkişaf etmişdir. Həmin pasiyentlərdə digər dializ membranlarının və ya digər hipotenziv preparatların istifadəsi göstərişdir.
Öskürək
AÇF inhibitorlarının istifadəsi ilə müalicə öskürəyin meydana çıxmasına səbəb ola bilər ki, bu da differensial diaqnostika aparıldığı halda, nəzərə alınmalıdır. AÇF inhibitorlarının istifadəsi dayandırıldıqdan sonra uzunmüddətli quru öskürək, adətən, aradan qalxır.
Cərrahi müdaxilələr/ümumi anesteziya
Geniş miqyaslı cərrahi müdaxilə müddətində və ya ümumi anesteziya zamanı hipotenziv preparatların istifadəsi, reninin kompensator sekresiyası nəticəsində angiotenzin II əmələ gəlməsinin tormozlanmasına gətirib çıxara bilər. AT-nin, göstərilən effektlə assosiasiya olunan əhəmiyyətli enməsi dövr edən qan həcminin artırılması ilə aradan qaldırıla bilər.
Pasiyentlər cərrahi müdaxiləyə (stomatoloji proseduralar da daxil olmaqla) başlamazdan əvvəl AÇF inhibitorlarının istifadəsi barədə cərrahı/anestezioloqu məlumatlandırmalıdırlar.
Qan plazmasında kaliumun səviyyəsi
Hiperkaliumemiya halları barədə məlumatlar daxil olmuşdur.
Hiperkaliumemiyanın inkişaf etməsi üçün risk faktorlarına böyrək çatışmazlığı, şəkərli diabet, kaliumqoruyucu diuretiklərin (spironolaktonun, triamterenin və amiloridin) istifadəsi ilə aparılan müalicə, kalium preparatlarının və kalium tərkibli duz əvəzedicilərinin, xüsusilə, böyrək funksiyalarının pozğunluqları qeyd olunan pasiyentlərdə istifadəsi aiddir.
Lizinoprilin və göstərilən preparatların kombinasiya şəklində istifadəsi üçün zərurət yarandığı hallarda, qan plazmasında kalium səviyyələrinin müntəzəm nəzarətini aparmaq göstərişdir.
RAAS-ın ikiqat blokadaya alınması
Təsdiq edilmişdir ki, AÇF inhibitorlarının, angiotenzin II reseptorları blokatorlarının və ya aliskerenin eyni zamanda istifadəsi arterial hipotenziyanın, hiperkaliumemiyanın və böyrək funksiyaları pozğunluqlarının (kəskin böyrək çatışmazlığı da daxil olmaqla) inkişaf etmə riskinin yüksəlməsinə səbəb olur. Beləliklə, RAAS-ın ikiqat blokadaya alınması məqsədi ilə AÇF inhibitorlarının, angiotenzin II reseptorları blokatorlarının və ya aliskerenin kombinasiya şəklində təyin edilməsi tövsiyə olunmur.
RAAS-ın ikiqat blokadaya alınması üçün mütləq göstərişlər mövcud olduğu hallarda, blokada ciddi mütəxəssis müşahidəsi altında AT-nin səviyyəsinə, böyrək funksiyalarına və elektrolitlərin miqdarına tez-tez nəzarət etməklə həyata keçirilməlidir.
Şəkərli diabet və/və ya mülayim və ya ağır dərəcəli böyrək çatışmazlığı (YFS 60 ml/dəqiqədə/1,73 m2 bədən səthinin sahəsi göstəricisindən aşağı) qeyd olunan pasiyentlərdə AÇF inhibitorlarının və aliskiren tərkibli preparatların eyni zamanda istifadəsi əks göstərişdir və digər pasiyentlərdə tövsiyə edilmir.
Diabetik nefropatiyalı pasiyentlərdə AÇF inhibitorlarının və angiotenzin II reseptorları antaqonistlərinin eyni zamanda istifadəsi əks göstərişdir və digər pasiyentlərdə tövsiyə edilmir.
Neytropeniya/aqranulositoz/trombositopeniya/anemiya
AÇF inhibitorlarının istifadəsi fonunda neytropeniya, aqranulositoz, trombositopeniya və anemiya meydana çıxa bilər. Böyrək funksiyaları normal olan pasiyentlərdə və digər ağırlaşdırıcı faktorlar mövcud olmadıqda, neytropeniya nadir hallarda inkişaf edir. Birləşdirici toxumanın sistem xəstəlikləri qeyd olunan pasiyentlərə, immunodepressantların, allopurinolun və ya prokainamidin istifadəsi və ya göstərilən risk faktorlarının kombinasiyası fonunda, xüsusilə, böyrək funksiyaları pozğunluqları qeyd olunan pasiyentlərə Diroton® Plyus preparatı xüsusi ehtiyatla təyin edilməlidir. Bir sıra hallarda bəzi pasiyentlərdə antibiotiklərlə intensiv müalicəyə qarşı davamlı olan ağır dərəcəli infeksiyalar inkişaf etmişdir. Diroton® Plyus preparatını həmin pasiyentlərə təyin etdikdə, qan plazmasında leykositlərin miqdarına vaxtaşırı nəzarət etmək tövsiyə olunur. Pasiyentlər infeksion xəstəliklərin istənilən əlamətləri (məsələn, boğaz ağrısı, qızdırma) barədə həkimi məlumatlandırmalıdırlar.
Mitral stenoz/aortal stenoz/hipertrofik kardiomiopatiya
Mitral stenoz və eləcə də, sol mədəciyin çıxarıcı traktının obstruksiyası (aortal stenoz və hipertrofik kardiomiopatiya) qeyd olunan pasiyentlərə AÇF inhibitorları ehtiyatla təyin edilməlidir.
Qaraciyər çatışmazlığı
AÇF inhibitorlarının istifadəsi fonunda çox nadir hallarda xolestatik sarılıq meydana çıxır.
Göstərilən sindrom proqressivləşdikdə, bəzi hallarda ölümlə nəticələnən qaraciyərin fulminant nekrozu inkişaf edir. Həmin sindromun inkişaf etmə mexanizmi aydın deyildir. AÇF inhibitorlarının istifadəsi fonunda sarılıq meydana çıxdıqda və ya “qaraciyər” fermentlərinin aktivliyi əhəmiyyətli yüksəldiyi halda, Diroton® Plyus preparatının istifadəsi dayandırılmalıdır və pasiyent hərtərəfli müşahidə altında saxlanılmalıdır.
Etnik fərqlər
Digər irqlərin nümayəndələri ilə müqayisədə, neqroid irqindən olan pasiyentlərdə AÇF inhibitorlarının istifadəsi fonunda angionevrotik ödem daha tez-tez inkişaf edir. AÇF inhibitorları digər irqlərin nümayəndələri ilə müqayisədə, neqroid irqindən olan pasiyentlərə nisbətən zəif antihipertenziv təsir göstərə bilər. Ehtimal edilir ki, göstərilən fərq daha çox, negroid irqindən olan arterial hipertenziyalı pasiyentlərin aşağı renin aktivliyə malik olması ilə əlaqəlidir.
İndapamid ilə əlaqəli xüsusi göstərişlər
Qaraciyər funksiyalarının pozğunluqları
Qaraciyər funksiyalarının pozğunluqları qeyd olunan pasiyentlərə tiazidlər və tiazidəbənzər diuretiklər təyin edildikdə, xüsusilə elektrolit disbalans mövcud olduğu hallarda, qaraciyər ensefalopatiyasının inkişaf etməsi ehtimal edilir. Bu vəziyyətdə diuretiklərin istifadəsi dayandırılmalıdır.
Fotosensibilizasiya
Tiazidlərin və tiazidəbənzər diuretiklərin istifadəsi müddətində fotosensibilizasiya halları qeyd olunmuşdur (“Əlavə təsirləri” bölməsinə bax). Müalicə fonunda fotosensibilizasiya inkişaf etdiyi halda, göstərilən preparatların istifadəsi dayandırılmalıdır. Müalicənin davam etdirilməsi tələb olunduqda, dərinin günəş şüalarından və ya süni UB (ultrabənövşəyi) şüalanmadan qorunması tövsiyə olunur.
Su-elektrolit balansı
Qan plazmasında natriumun miqdarı
Qan plazmasında natriumun miqdarı müalicəyə başlamazdan əvvəl müəyyən edilməlidir.
Müalicə müddəti sona çatana qədər bu göstəriciyə müntəzəm nəzarət etmək lazımdır. Müalicənin əvvəlində natriumun miqdarının azalmasının patoloji simptomlarla müşayiət olunmaması ehtimalını nəzərə alaraq, qan plazmasında həmin göstəricilərin müntəzəm monitorinqi həyata keçirilməlidir. Qaraciyər sirrozu qeyd olunan pasiyentlərdə və yaşlı pasiyentlərdə natriumun miqdarının nəzarətinə xüsusi diqqət yetirilməlidir (“Əlavə təsirləri” və “Doza həddinin aşılması” bölmələrinə bax).
Bütün diuretik preparatlar bəzi hallarda çox ağır nəticələrin inkişaf etməsinə gətirib çıxara bilən hiponatriumemiyanın meydana çıxmasına səbəb ola bilər. Hiponatriumemiya və hipovolemiya susuzlaşmaya və ortostatik hipotenziyaya gətirib çıxara bilər. Eyni zamanda xlor ionları miqdarının azalması ikincili kompensator metabolik alkalozun inkişaf etməsinə gətirib çıxara bilər – göstərilən effektin baş vermə tezliyi və ağırlıq dərəcəsi əhəmiyyət kəsb etmir.
Qan plazmasında kaliumun miqdarı
Tiazidlərin və tiazidəbənzər diuretiklərin istifadəsi ilə aparılan müalicə fonunda qan plazmasında kaliumun miqdarının kəskin azalması və eləcə də, hipokaliumemiyanın inkişaf etməsi ehtimal edilir. Aşağıda göstərilən pasiyent qruplarında hipokaliumemiyanın (< 3,4 mmol/l) inkişaf etmə riskləri aradan qaldırılmalıdır: yaşlı pasiyentlər, zəifləmiş pasiyentlər, kombinəolunmuş müalicə qəbul edən pasiyentlər, qaraciyər sirrozu, periferik ödemlər və assit, ürəyin işemik xəstəliyi və ürək çatışmazlığı qeyd olunan pasiyentlər. Həmin pasiyentlərdə hipokaliumemiya ürək qlikozidlərinin toksik effektlərinin güclənməsinə və aritmiyaların inkişaf etmə riskinin yüksəlməsinə səbəb olur. Bundan əlavə, QT intervalının həm anadangəlmə, həm də dərman preparatlarının istifadəsi nəticəsində uzanması qeyd olunan pasiyentlər də yüksək risk qrupuna aiddir.
Bradikardiya kimi hipokaliumemiya da ağır aritmiyaların, xüsusilə də, ölümlə nəticələnə bilən “piruet” tipli polimorf mədəcik taxikardiyasının inkişaf etməsinə səbəb olan bir vəziyyətdir.
Göstərilən pasiyent qruplarında müalicənin ilk həftəsindən başlayaraq, qan plazmasında kaliumun miqdarının müntəzəm nəzarəti həyata keçirilməlidir. Hipokaliumemiya aşkar olunduğu halda, müvafiq müalicənin təyin edilməsi göstərişdir.
Qan plazmasında kalsiumun miqdarı
Tiazidlər və tiazidəbənzər diuretiklər kalsiumun böyrəklər vasitəsi ilə xaricolmasının azalmasına səbəb olur ki, bu da qan plazmasında kalsiumun miqdarının əhəmiyyətsiz və müvəqqəti artmasına gətirib çıxarır. Klinik təzahürlərlə müşayiət olunan hiperkalsiumemiya diaqnozu əvvəlcədən təsdiq edilməyən hiperparatireozun nəticəsi ola bilər. Belə vəziyyətdə qalxanabənzər ətraf vəzilərin funksiyaları müayinəsi aparılana qədər diuretiklərin istifadəsi dayandırılmalıdır.
Qan plazmasında qlükozanın miqdarı
Şəkərli diabetdən əziyyət çəkən pasiyentlərdə, xüsusilə, hipokaliumemiya mövcud olduğu hallarda, qlükozanın konsentrasiyasına nəzarət etmək göstərişdir.
Sidik turşusu
Podaqradan əziyyət çəkən pasiyentlərdə podaqra tutmaları tezliyinin yüksəlməsi və ya podaqranın gedişinin kəskinləşməsi qeyd oluna bilər.
Diuretiklər və böyrək funksiyaları
Böyrək funksiyaları normal və ya bir qədər zəif (böyüklərdə qan plazmasında kreatinin səviyyəsi < 25 mq/l və ya 220 mkmol/l) olan pasiyentlərdə tiazidlərin və tiazidəbənzər diuretiklərin ən yüksək effektivliyi qeyd olunur. Yaşlı pasiyentlərdə qan plazmasında kreatininin konsentrasiyası pasiyentin yaşından, bədən kütləsindən və cinsindən asılı olaraq qiymətləndirilir.
Müalicənin əvvəlində pasiyentlərdə hipovolemiya ilə əlaqəli yumaqcıq filtrasiyası sürətinin azalması qeyd oluna bilər ki, bu da diuretiklərin təsiri nəticəsində suyun və natriumun itirilməsi ilə əlaqəli ola bilər. Bu səbəbdən, qan plazmasında sidik turşusunun və kreatininin konsentrasiyalarının yüksəlməsi ehtimal edilir. Böyrək funksiyalarının pozğunluqları qeyd olunmadığı halda, buna bənzər tranzitor funksional böyrək çatışmazlığı, bir qayda olaraq, ağırlaşmasız aradan qalxır; bununla belə, böyrək çatışmazlığı mövcud olduğu halda, pasiyentlərin ümumi vəziyyəti pisləşə bilər.
Xorioidal eksudat, kəskin miopiya və ikincili qapalı-bucaqlı qlaukoma
Sulfanilamidlər və ya sulfanilnamid törəmələri görmə sahələrinin pozulması ilə müşayiət olunan xorioidal eksudatın, kəskin qısamüddətli miopiyanın və kəskin qapalı-bucaqlı qlaukomanın inkişaf etməsinə gətirib çıxaran idiosinkratik reaksiyanın meydana çıxmasına səbəb ola bilər.
Simptomlara, dərman preparatının istifadəsi ilə müalicəyə başladıqdan sonra, bir qayda olaraq, bir neçə saat və ya bir neçə həftə müddətində görmə itiliyinin itirilməsi və ya göz ağrıları aiddir.
Müalicə aparılmadığı təqdirdə, kəskin qapalı-bucaqlı qlaukoma görmə qabiliyyətinin geri-dönməyən itirilməsinə gətirib çıxara bilər. Simptomlar meydana çıxdığı halda, dərman preparatının istifadəsi mümkün qədər tez dayandırılmalıdır. Gözdaxili təzyiq nəzarət olunmayan vəziyyətdə saxlanıldıqda, təxirəsalınmaz dərman müalicəsinin və ya cərrahi müdaxilənin aparılması tələb oluna bilər. Anamnezdə sulfonamidlərə və ya penisillinə qarşı allergik reaksiyanın qeyd olunması, kəskin qapalı-bucaqlı qlaukomanın inkişaf etməsi üçün risk faktorlarına aiddir.
İdmançılar
İndapamid idmançılarda dopinq-sınağın müsbət nəticələrini nümayiş etdirə bilər.
Laktoza
Preparatın tərkibinə laktoza daxildir və bu səbəbdən, qalaktozaya qarşı dözümsüzlük, laktaza çatışmazlığı və ya qlükoza-qalaktoza malabsorbsiyası sindromu kimi nadir irsi xəstəlikləri olan pasiyentlərdə göstərilən dərman preparatı istifadə edilməməlidir.
Digər dərman vasitələri ilə qarşılıqlı təsiri
Lizinopril ilə əlaqəli qarşılıqlı təsirlər
Dərman preparatlarının istifadəsi üçün əks göstəriş olan kombinasiyaları
Aliskiren
Şəkərli diabet və/və ya mülayim və ya ağır dərəcəli böyrək çatışmazlığı (YFS 60 ml/dəqiqədə/1,73 m2 bədən səthinin sahəsi göstəricisindən aşağı) qeyd olunan pasiyentlərdə AÇF inhibitorlarının aliskiren və aliskiren tərkibli preparatlarla eyni zamanda istifadəsi əks göstərişdir.
Diabetik nefropatiyalı pasiyentlərdə AÇF inhibitorlarının və angiotenzin II reseptorları antaqonistlərinin birlikdə təyin olunması əks göstərişdir.
Dərman preparatlarının tövsiyə edilməyən kombinasiyaları
Angiotenzin II reseptorlarının antaqonistləri (AII RA)
Ədəbiyyatda qeyd olunmuşdur ki, diaqnozu təsdiq edilmiş aterosklerotik xəstəlik, xroniki ürək çatışmazlığı və ya hədəf-orqanların zədələnməsi ilə müşayiət olunan şəkərli diabet mövcud olan pasiyentlərdə yalnız RAAS-a təsir göstərən preparatın istifadəsi ilə müqayisədə, AÇF inhibitoru və AII RA ilə eyni zamanda aparılan müalicə arterial hipotenziyanın, bayğınlığın, hiperkaliumemiyanın inkişaf etmə tezliyinin yüksəlməsi və böyrək funksiyalarının pisləşməsi (kəskin böyrək çatışmazlığı da daxil olmaqla) ilə əlaqəlidir. İkiqat blokada (məsələn, AÇF inhibitorunun və AII RA-nın eyni zamanda istifadəsi) fərdi hallarla məhdudlaşdırılmalıdır və bu zaman, böyrək funksiyalarının, kalium miqdarının və AT-nin hərtərəfli monitorinqi aparılmalıdır.
Kalium preparatları, kaliumqoruyucu diuretiklər və ya kalium tərkibli duz əvəzedicilər
Lizinoprilin və kaliumqoruyucu diuretiklərin (spironolakton, triamteren, amilorid, eplerenon), kalium preparatlarının və kalium tərkibli duz əvəzedicilərinin eyni zamanda istifadəsi, xüsusilə, böyrək funksiyalarının pozğunluqları qeyd olunan pasiyentlərdə hiperkaliumemiyanın inkişaf etmə riskinin yüksəlməsi ilə assosiasiya olunmuşdur (hiperkaliumemiya ilə əlaqəli əlavə effektlər). Hipokaliumemiya halları istisna olmaqla, AÇF inhibitorlarını qan plazmasında kaliumun miqdarının yüksəlməsinə səbəb olan preparatlarla eyni zamanda istifadə etmək olmaz. Lizinoprilin və yuxarıda göstərilən preparatların kombinasiya şəklində istifadəsi tövsiyə olunmur. Bununla belə, preparatların eyni zamanda istifadəsi üçün göstəriş olduğu hallarda, preparatları ehtiyat tədbirlərinə riayət etməklə və qan zərdabında kaliumun miqdarına müntəzəm nəzarət etməklə istifadə etmək lazımdır.
Litium preparatları
Litium preparatlarının və AÇF inhibitorlarının eyni zamanda istifadəsi müddətində qan zərdabında litium konsentrasiyalarının müvəqqəti yüksəlməsi və bununla əlaqəli toksik effektlərin meydana çıxması qeyd oluna bilər. Lizinoprilin və litium preparatlarının eyni zamanda istifadəsi tövsiyə olunmur. Göstərilən müalicənin aparılması tələb olunduğu halda, qan zərdabında litiumun konsentrasiyasının müntəzəm nəzarəti həyata keçirilməlidir.
İstifadə müddətində xüsusi ehtiyat tədbirlərinin aparılması tələb olunan dərman preparatlarının kombinasiyaları
İnsulin və peroral hipoqlikemik preparatlar
Epidemioloji tədqiqatlarda göstərilmişdir ki, AÇF inhibitorlarının və hipoqlikemik preparatların (insulinin və daxilə istifadə üçün nəzərdə tutulmuş hipoqlikemik preparatların) eyni zamanda istifadəsi, onların hipoqlikemik təsirlərinin hipoqlikemiya inkişaf edənə qədər güclənməsinə səbəb ola bilər. Göstərilən effekt, yüksək ehtimalla, eyni zamanda aparılan müalicənin ilk həftələri müddətində və eləcə də, böyrək funksiyalarının pozğunluqları qeyd olunan pasiyentlərdə müşahidə oluna bilər.
Baklofen
AÇF inhibitorlarının antihipertenziv effektini gücləndirir. AT-nin ciddi nəzarəti aparılmalıdır və zərurət yarandığı hallarda, hipotenziv preparatların dozaları korreksiya edilməlidir.
Diuretiklər
Diuretiklərdən, xüsusilə mayenin və/və ya duzların xaricolmasını gücləndirən preparatlardan istifadə edən pasiyentlərdə AÇF inhibitorları ilə müalicənin əvvəlində AT-nin əhəmiyyətli dərəcədə enməsi müşahidə oluna bilər. AÇF inhibitorlarının istifadəsi ilə müalicəyə başlamazdan əvvəl diuretik preparatın istifadəsinin dayandırılması, maye və ya duz itkisinin bərpa edilməsi ilə antihipertenziv effektlərin inkişaf etmə riskini azaltmaq mümkündür. Əvvəlcədən diuretiklərin istifadəsi ilə müalicə qəbul edən pasiyentlərdə mayenin və/və ya duzların həddindən artıq xaric olmasına səbəb ola biləcək arterial hipertenziya qeyd olunan pasiyentlərdə Diroton® Plyus preparatının qəbuluna başlamazdan əvvəl diuretiklərin istifadəsi dayandırılmalıdır.
Diroton® Plyus preparatının istifadəsinin ilk həftələri müddətində böyrək funksiyalarına (kreatinin konsentrasiyasına) nəzarət edilməlidir.
Qeyri-steroid iltihabəleyhinə preparatlar (QSİƏP), o cümlədən, ≥ 3 q/sutkada dozada asetilsalisil turşusu
AÇF inhibitorlarının və QSİƏP-in (iltihabəleyhinə təsir göstərən dozalarda asetilsalisil turşusu, siklooksigenaza-2 (SOG-2) fermentinin inhibnitorları və qeyri-selektiv QSİƏP) eyni zamanda istifadəsi AÇF inhibitorlarının antihipertenziv təsirinin zəifləməsinə gətirib çıxara bilər. AÇF inhibitorlarının və QSİƏP-in eyni zamanda istifadəsi, xüsusilə, böyrək funksiyaları zəif olan pasiyentlərdə kəskin böyrək çatışmazlığının inkişaf etməsi də daxil olmaqla, böyrək funksiyalarının pisləşməsinə və qan zərdabında kaliumun miqdarının artmasına səbəb ola bilər.
Göstərilən preparatların kombinasiyası təyin edildiyi halda, xüsusilə, yaşlı pasiyentlərdə ehtiyat tədbirlərinə riayət edilməlidir. Həm müalicənin əvvəlində, həm də müalicə prosesində maye itkisini kompensasiya etmək və böyrək funksiyalarına hərtərəfli nəzarət etmək tələb olunur.
Estramustin, mTOR inhibitorları (rapamisin hədəfinin inhibitorları) (sirolimus, everolimus, temsirolimus)
Estramustinin AÇF inhibitorları ilə eyni zamanda istifadəsi angionevrotik ödemin inkişaf etmə riskinin yüksəlməsi ilə müşayiət olunur.
Neytral endopeptidaza fermentinin inhibitorları
AÇF inhibitorlarının və rasekadotrilin (enkefalinaza fermentinin inhibitoru) eyni zamanda istifadəsi müddətində angionevrotik ödemin inkişaf etmə riskinin yüksəlməsi barədə məlumatlar daxil olmuşdur.
AÇF inhibitorlarının və sakubitril tərkibli dərman preparatlarının (neprelizin fermentinin inhibitoru) birlikdə istifadəsi müddətində angionevrotik ödemin inkişaf etmə riski yüksəlir və bu səbəbdən, göstərilən preparatların eyni zamanda istifadəsi əks göstərişdir. AÇF inhibitorları sakubitril tərkibli preparatların istifadəsi dayandırıldıqdan sonra 36 saatdan tez olmayaraq təyin edilməlidir. AÇF inhibitorlarından istifadə edən pasiyentlərə və eləcə də, AÇF inhibitorlarının istifadəsi dayandırıldıqdan sonra 36 saat müddətində sakubitril tərkibli preparatların istifadəsi əks göstərişdir.
DPP-4 (dipeptidilpeptidaza-4) fermentinin inhibitorları (qliptinlər)
Linaqliptin, saksaqliptin, sitaqliptin, vildaqliptin – AÇF inhibitorları ilə eyni zamanda istifadə edildikdə, qliptin vasitəsi ilə dipeptidilpeptidaza-4 (DPP-4) fermentinin aktivliyinin tormozlanması nəticəsində angionevrotik ödemin meydana çıxma riski yüksəlir.
İstifadə müddətində ehtiyat tədbirlərinin aparılması tələb olunan dərman preparatlarının kombinasiyaları
Digər antihipertenziv preparatlar (məsələn, beta-adrenoblokatorlar, “ləng” kalsium kanallarının blokatorları, diuretiklər) və vazodilatatorlar
Preparatın antihipertenziv effektinin güclənməsi ehtimal edilir. Nitroqliserin, digər nitratlar və ya digər vazodilatatorlar ilə eyni zamanda istifadəsi müddətində AT-nin əlavə enməsi ehtimalını nəzərə alaraq, ehtiyat tədbirlərinə riayət edilməlidir.
Antasidlər və kolestiramin
Preparatın antasidlər və kolestiramin ilə eyni zamanda istifadəsi, mədə-bağırsaq absorbsiyasının tormozlanmasına gətirib çıxarır.
Trisiklik antidepressantlar, neyroleptiklər, ümumi anesteziya üçün preparatlar, barbituratlar, fenotiazin, etanol
Eyni zamanda istifadə edildikdə, lizinoprilin təsirinin güclənməsi ehtimal edilir.
Simpatomimetiklər
Simpatomimetiklər AÇF inhibitorlarının antihipertenziv effektinin zəifləməsinə səbəb ola bilər.
Miorelaksantlar
Miorelaksantların və AÇF inhibitorlarının eyni zamanda istifadəsi, arterial təzyiqin şiddətli enməsinə gətirib çıxara bilər.
Qızıl preparatları
AÇF inhibitorlarının, o cümlədən, lizinoprilin istifadəsi müddətində vena daxilinə qızıl preparatları (məsələn, natrium aurotiomalat) yeridilən pasiyentlərdə nadir hallarda nitritoid reaksiyaların (üz nahiyəsinin hiperemiyası, ürəkbulanma və arterial hipotenziya daxil olan çox ağır dərəcəli simptomokompleks) inkişaf etməsi təsvir olunmuşdur – qızıl tərkibli preparatların (məsələn, natrium aurotiomalatın) inyeksiya şəklində yeridilməsindən sonra AÇF inhibitorları ilə müalicə qəbul edən pasiyentlərdə daha tez-tez qeydə alınmışdır.
Ko-trimoksazol (sulfametoksazol və trimetoprim)
Hiperkaliumemiyanın inkişaf etmə riskinin yüksəlməsi qeyd oluna bilər.
Serotoninin geri tutulmasının selektiv inhibitorları (SGTSİ – essitalopram, paroksetin, fluoksetin, sertralin)
SGTSİ ilə eyni zamanda istifadə edildikdə, şiddətli hiponatriumemiyanın inkişaf etməsi ehtimal olunur.
Allopurinol, prokainamid, sitostatiklər (5-flüorurasil, vinkristin, dosetaksel)
Leykopeniyanın inkişaf etməsi ehtimal olunur.
Plazminogenin toxuma aktivatorları
Observasion tədqiqatlarda AÇF inhibitorlarından istifadə edən pasiyentlərdə işemik insultun trombolitik müalicəsi məqsədi ilə alteplazanın istifadəsindən sonra, angionevrotik ödemin inkişaf etmə tezliyinin yüksəlməsi aşkar edilmişdir.
İndapamid ilə əlaqəli qarşılıqlı təsirlər
Dərman preparatlarının arzuolunmayan kombinasiyaları
Litium preparatları
Duzsuz pəhriz zamanı olduğu kimi, indapamidin və litium preparatlarının eyni zamanda istifadəsi müddətində litiumun orqanizmdən xaric olmasının azalması nəticəsində qan plazmasında litiumun səviyyəsinin yüksəlməsi qeyd oluna bilər ki, bu da intoksikasiya əlamətlərinin meydana çıxmasına səbəb olur. Zərurət yarandığı hallarda, diuretik preparatlar litium preparatları ilə birlikdə istifadə edilə bilər, lakin, bu zaman, preparatların dozaları düzgün seçilməlidir və qan plazmasında litiumun miqdarına müntəzəm nəzarət edilməlidir.
İstifadə müddətində xüsusi diqqət tələb olunan dərman preparatlarının kombinasiyaları
“Piruet” tipli polimorf mədəcik taxikardiyasının meydana çıxmasına səbəb olan preparatlar:
- IA sinfinə daxil olan aritmiyaəleyhinə dərman preparatları (xinidin, hidroxinidin, dizopiramid);
- III sinfə daxil olan aritmiyaəleyhinə dərman preparatları (amiodaron, sotalol, dofetilid, ibutilid);
- bəzi neyroleptiklər: fenotiazinlər (xlorpromazin, siamemazin, levomepromazin, tioridazin, trifluoperazin), benzamidlər (amisulprid, sulpirid, sultoprid, tiaprid), butirofenonlar (droperidol, haloperidol);
- digər dərman preparatları: bepredil, sizaprid, difemanil, eritromisin (vena daxilinə (v/d)), halofantrin, mizolastin, pentamidin, sparfloksasin, moksifloksasin, astemizol, vinkamin (v/d).
Mədəcik aritmiyalarının, xüsusilə, ürəkdə ritm pozğunluqlarının – “piruet” tipli aritmiyaların meydana çıxma riskinin yüksəlməsi qeyd olunur (risk faktoru – hipokaliumemiya).
İndapamidin və yuxarıda göstərilən preparatların istifadəsi ilə kombinəolunmuş müalicəyə başlamazdan əvvəl, qan plazmasında kalium miqdarının müəyyən edilməsi və zərurət yarandıqda, onun korreksiyasının həyata keçirilməsi göstərişdir. Pasiyentin klinik vəziyyətinə, qan plazmasında elektrolitlərin səviyyələrinə və EKQ göstəricilərinə nəzarət edilməlidir.
Hipokaliumemiya qeyd olunan pasiyentlərdə “piruet” tipli polimorf mədəcik taxikardiyasının meydana çıxmasına səbəb olmayan preparatlar istifadə edilməlidir.
Qeyri-steroid iltihabəleyhinə preparatlar (sistem istifadə zamanı), o cümlədən, SOG-2 fermentinin selektiv inhibitorları və yüksək dozaları (≥ 3 q/sutkada) salisilatlar da daxil olmaqla
İndapamidin antihipertenziv effektinin zəifləməsi ehtimal edilir.
Mayenin əhəmiyyətli dərəcədə itirilməsi ilə əlaqəli kəskin böyrək çatışmazlığının inkişaf etməsi ehtimal edilir (yumaqcıq filtrasiyasının zəifləməsi hesabına). Maye itkisini kompensasiya etmək və müalicənin əvvəlində böyrək funksiyalarına ciddi nəzarət etmək lazımdır.
Angiotenzinçevirən fermentin inhibitorları
AÇF inhibitorlarının qan plazmasında natrium miqdarının azalması qeyd olunan pasiyentlərdə (xüsusilə, böyrək arteriyasının stenozu mövcud olan pasiyentlərdə) istifadəsi, qəflətən meydana çıxan arterial hipotenziya və/və ya kəskin böyrək çatışmazlığı riskinin yüksəlməsi ilə müşayiət olunur. Arterial hipertenziyalı və ehtimal ki, diuretiklərin istifadəsi nəticəsində qan plazmasında natrium miqdarının azalması qeyd olunan pasiyentlərdə aşağıda göstərilənlərə əməl edilməlidir:
- AÇF inhibitorlarının qəbuluna başlamazdan 3 gün əvvəl diuretiklərin istifadəsi dayandırılmalıdır. Gələcəkdə, zərurət yarandığı halda, kaliumqoruyucu diuretiklərə aid olmayan sidikqovucu preparatın istifadəsi təkrar bərpa edilə bilər;
- və ya AÇF inhibitoru ilə müalicə aşağı dozaların istifadəsi ilə başlanmalıdır və gələcəkdə, zərurət arandığı halda, doza tədricən artırılmalıdır.
Xroniki ürək çatışmazlığı zamanı AÇF inhibitorları ilə müalicəni ən aşağı dozaların istifadəsi ilə başlamaq və diuretiklərin dozalarını əvvəlcədən mümkün qədər aşağı salmaq lazımdır.
Bütün vəziyyətlərdə AÇF inhibitorlarının istifadəsinin ilk həftələri müddətində pasiyentlərdə böyrək funksiyalarının (qan plazmasında kreatinin konsentrasiyalarının) nəzarəti aparılmalıdır.
Hipokaliumemiyanın meydana çıxmasına səbəb ola bilən digər preparatlar: amfoterisin B (v/d), qlüko- və mineralokortikosteroidlər (sistem istifadə zamanı), tetrakozaktid, bağırsağın motorikasını (hərəki fəallığını) stimullaşdıran işlədici preparatlar
Hipokaliumemiyanın inkişaf etmə riskinin yüksəlməsi (additiv effekt).
Qan plazmasında kalium səviyyələrinin müntəzəm nəzarəti aparılmalıdır və zərurət yarandığı halda, həmin göstərici korreksiya edilməlidir. Eyni zamanda ürək qlikozidlərindən istifadə edən pasiyentlərə xüsusi diqqət yetirilməlidir. Bağırsağın hərəki fəallığını stimullaşdırmayan işlədici preparatların istifadəsi tövsiyə olunur.
Baklofen
Antihipertenziv təsirin güclənməsi barədə məlumatlar daxil olmuşdur.
Pasiyentlərdə maye itkisini kompensasiya etmək və müalicənin əvvəlində böyrək funksiyalarına nəzarət etmək lazımdır.
Ürək qlikozidləri
Hipokaliumemiya ürək qlikozidlərinin toksik effektlərinin güclənməsinə səbəb olur.
İndapamidin və ürək qlikozidlərinin kombinasiya şəklində istifadəsi müddətində qan plazmasında kaliumun miqdarına və eləcə də, EKQ göstəricilərinə nəzarət edilməlidir. Zərurət yarandığı hallarda, müalicənin korreksiyası həyata keçirilməlidir.
İstifadə müddətində diqqət tələb olunan dərman preparatlarının kombinasiyaları
Kaliumqoruyucu diuretiklər (amilorid, spironolakton, triamteren, eplerenon)
Bəzi pasiyentlərdə indapamid və kaliumqoruyucu diuretiklərin istifadəsi ilə kombinəolunmuş müalicənin aparılması effektivdir. Buna baxmayaraq, hipokaliumemiyanın və ya hiperkaliumemiyanın inkişaf etmə riski (xüsusilə, şəkərli diabetdən əziyyət çəkən pasiyentlərdə və ya böyrək çatışmazlığı qeyd olunan pasiyentlərdə) istisna edilməməlidir.
Qan plazmasında kalium miqdarına və eləcə də, EKQ göstəricilərinə nəzarət edilməlidir və zərurət yarandığı hallarda, həmin göstəricilər korreksiya edilməlidir.
Metformin
Metforminin və sidikqovucu preparatların, xüsusilə, ilgək diuretiklərinin eyni zamanda istifadəsi müddətində meydana çıxa bilən funksional böyrək çatışmazlığı süd turşusu (laktik) asidozunun inkişaf etmə riskinin yüksəlməsinə səbəb olur.
Qan plazmasında kreatininin konsentrasiyası kişilərdə 15 mq/l (135 mkmol/l) və qadınlarda 12 mq/l (110 mkmol/l) olduqda, metformindən istifadə edilməməlidir.
Yod tərkibli rentgenkontrast preparatlar
Diuretiklərin istifadəsi ilə əlaqəli meydana çıxan dehidratasiya, xüsusilə, yod tərkibli kontrast preparatların istifadəsi zamanı kəskin böyrək çatışmazlığının inkişaf etmə riskini yüksəldir.
Yod tərkibli rentgenkontrast preparatların istifadəsinə başlamazdan əvvəl pasiyentlərdə maye itkisi bərpa olunmalıdır.
Trisiklik antidepressantlar, antipsixotik preparatlar (neyroleptiklər)
Göstərilən siniflərə daxil olan preparatlar indapamidin antihipertenziv effektini gücləndirir və ortostatik hipotenziya riskinin yüksəlməsinə səbəb olur (additiv effekt).
Kalsium duzları
Kombinasiya şəklində istifadə edildikdə, böyrəklər vasitəsi ilə kalsium ionlarının xaricolmasının azalması hesabına hiperkalsiumemiyanın inkişaf etmə riski yüksəlir.
Siklosporin, takrolimus
Dövr edən qan həcmi və qan plazmasında natriumun miqdarı norma səviyyəsində olduğu halda belə, qanda dövr edən siklosporinin konsentrasiyası dəyişmədən qan plazmasında kreatininin konsentrasiyasının yüksəlməsi ehtimal edilir.
Kortikosteroid preparatlar, tetrakozaktid (sistem istifadə zamanı)
Antihipertenziv təsirin zəifləməsi (kortikosteroidlərin təsiri nəticəsində orqanizmdə mayenin və natrium ionlarının ləngiməsi) qeyd olunur.
Hamiləlik və laktasiya dövründə istifadəsi
Hamiləlik dövrü
Hamiləlik dövründə Diroton® Plyus preparatının istifadəsi əks göstərişdir.
Hamilə qadınların iştirakı ilə Diroton® Plyus preparatının istifadəsinin öyrənilməsi istiqamətində adekvat nəzarət olunan klinik tədqiqatlar aparılmamışdır. Hamiləlik müəyyən edildiyi halda, Diroton® Plyus preparatının istifadəsi dərhal dayandırılmalıdır. Hamilə olmağı planlaşdıran qadın pasiyentlər Diroton® Plyus preparatının istifadəsini dayandırmalıdırlar və hamiləlik dövründə müəyyən edilmiş təhlükəsizlik profilinə malik olan digər hipotenziv preparatın təyin edilməsi üçün həkimə müraciət etməlidirlər.
Lizinopril
Hamiləlik dövrünün II-III trimestrlərində qadınlar tərəfindən AÇF inhibitorlarının istifadəsi, dölün və ya yenidoğulmuş uşağın ölümünə gətirib çıxara bilər. Arterial təzyiqin şiddətli enməsini, oliquriyanı və hiperkaliumemiyanı aşkar etmək məqsədi ilə prenatal dövr ərzində AÇF inhibitorlarından istifadə edən anaların yenidoğulmuş uşaqlarının və südəmər körpələrinin vəziyyətlərinə hərtərəfli nəzarət edilməlidir. Dölyanı mayenin azalması inkişaf edə bilər və eləcə də, yenidoğulmuş uşaqlarda üz sümüklərinin hipoplaziyası, üz və kəllə nahiyəsi sümüklərinin deformasiyaları, ağciyərlərin hipoplaziyası və böyrəklərin inkişaf pozğunluqları meydana çıxa bilər.
Lizinopril plasentar baryerdən nüfuz edir. Reproduktiv yaş dövründə olan qadınlar etibarlı kontrasepsiya metodlarından istifadə etməlidirlər. Hamiləlik dövründə lizinoprilin istifadəsi ilə müalicəyə başlamaq olmaz.
İndapamid
Hazırda hamiləlik dövründə indapamidin istifadəsi barədə kifayət qədər məlumat mövcud deyil (300-dən az hadisə təsvir edilmişdir).
Hamiləlik dövrünün III trimestrində tiazid diuretiklərin uzunmüddətli istifadəsi anada hipovolemiyanın inkişaf etməsinə və uşaqlıq-plasenta arasında qan dövranının zəifləməsinə səbəb ola bilər ki, bu da fetoplasentar işemiyaya və döl inkişafının ləngiməsinə gətirib çıxarır.
Laktasiya dövrü
Laktasiya dövründə Diroton® Plyus preparatının istifadəsi əks göstərişdir.
Lizinopril
Lizinoprilin ana südünə nüfuz etməsi barədə heç bir məlumat yoxdur. Lizinopril ilə müalicə müddətində ana südü ilə qidalanma dayandırılmalıdır.
İndapamid
İndapamidin və ya onun metabolitlərinin ana südü ilə xaric olub-olmaması məlum deyil. Bu zaman yenidoğulmuş uşaqlarda sulfonamid törəmələrinə qarşı yüksək həssaslıq və hipokaliumemiya inkişaf edə bilər və bununla əlaqəli, yenidoğulmuş uşaqda/südəmər körpədə risklər istisna edilə bilməz. İndapamidin təsiri ana südünün miqdarının azalmasına və ya hətta laktasiyanın tormozlanmasına səbəb olan tiazid diuretiklərin təsirinə oxşardır. Laktasiya dövründə indapamid istifadə edilməməlidir.
Nəqliyyat vasitəsini və digər potensial təhlükəli mexanizmləri idarəetmə qabiliyyətinə təsiri
Diroton® Plyus preparatının nəqliyyat vasitələrini və mexanizmləri idarə etmək qabiliyyətinə təsiri barədə məlumat yoxdur. AT-nin həddindən artıq mümkün enməsini, başgicəllənmənin inkişafı riskini, yuxululuğu və bənzər əlavə effektləri nəzərə alaraq, pasiyentlər yüksək diqqət və sürətli reaksiya tələb edən potensial təhlükəli fəaliyyət növü ilə məşğul olarkən ehtiyatlı olmalıdırlar.
İstifadə qaydası və dozası
Dozalanma rejimi
Başlanğıc müalicə üçün sabit dozalı kombinəolunmuş preparatların istifadəsi, bir qayda olaraq, tövsiyə olunmur. Diroton® Plyus preparatı lizinoprilin və indapamidin istifadəsi fonunda arterial hipertenziyanın müvafiq nəzarəti əldə olunan və preparatları kombinəolunmuş preparatın tərkibinə daxil olan eyni dozalarda və eyni zamanda qəbul edən yetkin yaşlı pasiyentlərə təyin olunur.
Preparatın tövsiyə edilən dozası – günün eyni bir vaxtında, sutkada 1 kapsul təşkil edir – üstünlük preparatın səhər saatlarında qəbuluna verilir. Preparatın maksimal sutkalıq dozası 1 kapsul təşkil edir. Diroton® Plyus preparatı ilə müalicənin əvvəlində simptomatik arterial hipotenziya inkişaf etdiyi halda, pasiyenti arxası üstə uzatmaq, preparatın istifadəsini dayandırmaq və həkimə müraciət etmək lazımdır. Tranzitor arterial hipotenziya zamanı preparatın istifadəsinin dayandırılması adətən tələb olunmur, bununla belə, dozanın aşağı salınmasının zəruriliyi qiymətləndirilməlidir.
Dozanın seçilməsi tələb olunduqda, indapamid və lizinopril dərman preparatları ayrı-ayrılıqda istifadə edilməlidir.
Preparatın istifadəsinin ötürülməsi
Diroton® Plyus preparatı kapsulunun istifadəsi ötürüldüyü halda, onun növbəti dozası adətən istifadə edilən zaman qəbul edilməlidir. Ötürülən dozanı bərpa etmək məqsədi ilə eyni zamanda 2 kapsul qəbul edilə bilməz.
Xüsusi pasiyent qrupları
Böyrək şatışmazlığı qeyd olunan pasiyentlər
Diroton® Plyus preparatı ilə aparılan müalicə fonunda böyrək funksiyalarına və eləcə də, qan plazmasında kaliumun və natriumun səviyyələrinə nəzarət edilməlidir. Böyrək funksiyaları pisləşdiyi halda, Diroton® Plyus preparatının istifadəsi dayandırılmalıdır və terapiya, fərdi qaydada seçilmiş preparatların istifadəsi ilə əvəz edilməlidir.
Uşaqlar və 18 yaşa qədər yeniyetmələr
Uşaqlarda və yeniyetmələrdə Diroton® Plyus preparatının təhlükəsizliyi və effektivliyi müəyyən edilməmişdir.
Yaşlı pasiyentlər (65 yaşdan yuxarı)
Yaşlı pasiyentlərdə göstərilən preparat ehtiyatla istifadə edilməlidir.
Qan plazmasında kreatinin konsentrasiyasına pasiyentin yaşına, bədən kütləsinə və cinsinə müvafiq olaraq nəzarət edilməlidir.
İstifadə qaydası
Preparat daxilə istifadə üçün nəzərdə tutulmuşdur. Diroton® Plyus preparatı qida qəbulundan asılı olmayaraq istifadə edilə bilər.
Əlavə təsirləri
Arzuolunmayan reaksiyaların baş vermə tezliyi lizinopril və indapamid üçün ayrı-ayrı təqdim olunmuşdur.
Lizinopril ilə əlaqəli arzuolunmayan reaksiyalar
Ən tez-tez rast gəlinən arzuolunmayan reaksiyalara başgicəllənmə, baş ağrısı, yorğunluq, diareya, quru öskürək və ürəkbulanma aiddir.
İndapamid ilə əlaqəli arzuolunmayan reaksiyalar
Ən tez-tez müşahidə olunan arzuolunmayan reaksiyalara əsasən allergik və astmatik vəziyyətlərin inkişaf etməsinə meyllilik qeyd olunan pasiyentlərdə əsasən, dermatoloji yüksək həssaslıq reaksiyaları və eləcə də, makulo-papulyoz səpgilər aiddir. Arzuolunmayan reaksiyaların (laborator və klinik dəyişikliklərin) əksər hissəsi dozadan asılı xarakter daşıyır.
Aşağıda göstərilən arzuolunmayan dərman reaksiyaları indapamidin və lizinoprilin ayrı-ayrılıqda istifadəsi müddətində qeydə alınmışdır.
Arzuolunmayan reaksiyalar baş vermə tezliyinə əsasən aşağıda göstərildiyi kimi təsnif olunmuşdur: çox tez-tez (≥ 1/10), tez-tez (≥ 1/100-dən, < 1/10-ə qədər), bəzən (≥ 1/1000-dən, < 1/100-ə qədər), nadir hallarda (≥ 1/10000-dən, < 1/1000-ə qədər), çox nadir hallarda (< 1/10000), məlum deyil (əldə olunan məlumatlar əsasında qiymətləndirilməsi mümkün deyil).
|
Sistem-orqan sinfi |
Arzuolunmayan reaksiya |
Tezliyi |
|
|
İndapamid |
Lizinopril |
||
|
Qan və limfa sistemində baş verən pozğunluqlar |
Hemoqlobin və hematokrit səviyyələrinin aşağı düşməsi |
- |
Nadir hallarda |
|
Trombositopeniya, leykopeniya, aqranulositoz, hemolitik anemiya |
Çox nadir hallarda |
Çox nadir hallarda |
|
|
Aplastik anemiya |
Çox nadir hallarda |
- |
|
|
Sümük iliyində qanyaranmanın tormozlanması, neytropeniya, anemiya, limfadenopatiya |
- |
Çox nadir hallarda |
|
|
İmmun sistemdə baş verən pozğunluqlar |
Autoimmun pozğunluqlar |
- |
Çox nadir hallarda |
|
Endokrin sistemdə baş verən pozğunluqlar |
Antidiuretik hormonun qeyri-adekvat sekresiyası sindromu |
- |
Nadir hallarda |
|
Metabolizmdə və qidalanmada baş verən pozğunluqlar |
Hiperkalsiumemiya |
Çox nadir hallarda |
- |
|
Hipoqlikemiya |
- |
Çox nadir hallarda |
|
|
Kalium konsentrasiyasının aşağı düşməsi və hipokaliumemiyanın inkişaf etməsi, risk qrupuna daxil olan pasiyentlərdə xüsusi əhəmiyyətə malikdir; hiponatriumemiya |
Məlum deyil |
- |
|
|
Psixikada baş verən pozğunluqlar |
Emosional qeyri-stabillik, yuxu pozğunluqları, hallyusinasiyalar |
- |
Bəzən |
|
Şüurun dumanlanması |
- |
Nadir hallarda |
|
|
Depressiya |
- |
Məlum deyil |
|
|
Sinir sistemində baş verən pozğunluqlar |
Başgicəllənmə |
- |
Tez-tez |
|
Başağrı |
Nadir hallarda |
Tez-tez |
|
|
Paresteziya, vertiqo |
Nadir hallarda |
Bəzən |
|
|
Dadbilmə qabiliyyətinin pozulması |
- |
Bəzən |
|
|
Yüksək yorğunluq hissi |
Nadir hallarda |
Bəzən |
|
|
Parosmiya |
- |
Nadir hallarda |
|
|
Bayğınlıq |
Məlum deyil |
Məlum deyil |
|
|
Görmə orqanlarında baş verən pozğunluqlar |
Görmə qabiliyyətinin pozulması (diplopiya da daxil olmaqla), miopiya, qeyri-aydın görmə, xorioidal eksudat |
Məlum deyil |
- |
|
Ürəkdə baş verən pozğunluqlar |
Ürək çırpınması hissi, miokard infarktı (risk qrupuna daxil olan pasiyentlərdə AT-nin şiddətli enməsi nəticəsində), taxikardiya |
- |
Bəzən |
|
Aritmiya |
Çox nadir hallarda |
- |
|
|
“Piruet” tipli mədəcik taxikardiyası (potensial ölümlə nəticələnə bilən) |
Məlum deyil |
- |
|
|
Damarlarda baş verən pozğunluqlar |
Ortostatik hipotenziya və onunla əlaqəli simptomlar |
- |
Tez-tez |
|
Beyin qan dövranının kəskin pozğunluğu (yüksək risk qrupuna daxil olan pasiyentlərdə AT-nin şiddətli enməsi nəticəsində), Reyno sindromu |
- |
Bəzən |
|
|
Şiddətli arterial hipotenziya |
Çox nadir hallarda |
- |
|
|
Tənəffüs sistemində, döş qəfəsi və divararası orqanlarda baş verən pozğunluqlar |
Öskürək |
- |
Tez-tez |
|
Rinit |
- |
Bəzən |
|
|
Bronxospazm, allergik alveolit, eozinofil pnevmoniya, sinusit |
- |
Çox nadir hallarda |
|
|
Mədə-bağırsaq traktında baş verən pozğunluqlar |
Diareya |
- |
Tez-tez |
|
Qusma |
Bəzən |
Tez-tez |
|
|
Ürəkbulanma |
Nadir hallarda |
Bəzən |
|
|
Dispepsiya, qarın nahiyəsində ağrı |
- |
Bəzən |
|
|
Qəbizlik |
Nadir hallarda |
- |
|
|
Ağızda quruluq |
Nadir hallarda |
Nadir hallarda |
|
|
Pankreatit |
Çox nadir hallarda |
Çox nadir hallarda |
|
|
Bağırsağın angionevrotik ödemi |
- |
Çox nadir hallarda |
|
|
Qaraciyərdə və ödçıxarıcı yollarda baş verən pozğunluqlar |
Qaraciyər-hüceyrəli və xolestatik hepatit, sarılıq, qaraciyər çatışmazlığı |
- |
Çox nadir hallarda |
|
Qaraciyər funksiyalarının pozğunluqları |
Çox nadir hallarda |
- |
|
|
Qaraciyər çatışmazlığı zamanı qaraciyər ensefalopatiyasının inkişaf etməsi ehtimal edilir, hepatit |
Məlum deyil |
- |
|
|
Dəridə və dərialtı toxumalarda baş verən pozğunluqlar |
Hiperhəssaslıq reaksiyaları, makulo-papulyoz səpgilər |
Tez-tez |
- |
|
Purpura |
Bəzən |
- |
|
|
Dəri üzərində qaşınma, səpgilər |
- |
Bəzən |
|
|
Hiperhəssaslıq/angionevrotik ödem (üz nahiyəsinin, ətrafların, dodaq və dil nahiyəsinin, səs tellərinin və/və ya qırtlaq nahiyəsinin angionevrotik ödemi), alopesiya, psoriaz |
- |
Nadir hallarda |
|
|
Angionevrotik ödem, övrə |
Çox nadir hallarda |
Nadir hallarda |
|
|
Toksik epidermal nekroliz, Stivens-Conson sindromu |
Çox nadir hallarda |
Çox nadir hallarda |
|
|
Multiform eritema, sadə pemfiqus (Pemfiqus vulgaris) , tər ifrazının güclənməsi, dərinin xoşxassəli limfadenozu |
- |
Çox nadir hallarda |
|
|
Kəskin sistem qırmızı qurdeşənəyi qeyd olunan pasiyentlərin vəziyyətləri pisləşə bilər, fotohəssaslıq |
Məlum deyil |
- |
|
|
Böyrəklərdə və sidik-ifrazat yollarında baş verən pozğunluqlar |
Böyrək funksiyalarının pozğunluqları |
- |
Tez-tez |
|
Kəskin böyrək çatışmazlığı, uremiya |
- |
Nadir hallarda |
|
|
Oliquriya, anuriya |
- |
Çox nadir hallarda |
|
|
Böyrək çatışmazlığı |
Çox nadir hallarda |
- |
|
|
Reproduktiv sistemdə və süd vəzilərində baş verən pozğunluqlar |
Potensiyanın zəifləməsi |
- |
Bəzən |
|
Ginekomastiya |
- |
Nadir hallarda |
|
|
Ümumi pozğunluqlar və yeridilmə nahiyəsində baş verən dəyişikliklər |
Yüksək yorğunluq hissi, asteniya |
- |
Bəzən |
|
Laborator və instrumental tədqiqatlardan əldə olunan məlumatlar |
Hiperkaliumemiya, kreatinin və sidik cövhəri konsentrasiyalarının yüksəlməsi |
- |
Bəzən |
|
“Qaraciyər” fermentləri aktivliyinin yüksəlməsi |
Məlum deyil |
Bəzən |
|
|
Hiperbilirubinemiya, hiponatriumemiya |
- |
Nadir hallarda |
|
|
EKQ-də QT intervalının uzanması, sidik turşusu və qlükoza konsentrasiyalarının yüksəlməsi |
Məlum deyil |
- |
|
Ayrı-ayrı arzuolunmayan reaksiyaların təsviri
Lizinopril ilə əlaqəli arzuolunmayan reaksiyalar
Dərinin xoşxassəli limfadenozu
Aşağıda göstərilən simptomlardan birini və ya bir neçəsini əhatə edə bilən simptomokompleks barədə məlumatlar daxil olmuşdur: qızdırma, vaskulit, mialgiya, artralgiya/artrit, antinuklear antitellərə (ANA) qarşı müsbət reaksiya, eritrositlərin çökmə sürətinin (EÇS) artması, eozinofiliya və leykositoz, dəri üzərində səpgilər, fotosensibilizasiya və ya dəri ilə əlaqəli digər dəyişikliklər.
İndapamid ilə əlaqəli arzuolunmayan reaksiyalar
Hipokaliumemiya
Klinik tədqiqatlarda 4-6 həftə müddətində aparılan müalicədən sonra hipokaliumemiya qeyd olunmuşdur: pasiyentlərin 10%-də qan plazmasında kaliumun miqdarı 3,4 mmol/l-dən aşağı və pasiyentlərin 4%-də həmin göstərici 3,2 mmol/l təşkil etmişdir. 12 həftədən sonra qan plazmasında kaliumun miqdarı orta hesabla 0,23 mmol/l azalmışdır.
Arzuolunmayan reaksiyalar barədə məlumatlar
Dərman preparatının qeydiyyatından sonra, ehtimal edilən arzuolunmayan reaksiyalar barədə məlumatların mühüm əhəmiyyəti vardır. Bu, dərman preparatının istifadəsi müddətində “fayda/risk” nisbətinə nəzarətin davam etdirilməsinə imkan verir. Tibb işçilərindən, milli hesabat sistemindən istifadə edərək hər hansı ehtimal edilən arzuolunmayan reaksiyalar barədə məlumat vermək tələb olunur.
Doza həddinin aşılması
Lizinoprilin doza həddinin aşılması
Simptomları
AT-nin ifadəolunmuş enməsi, ağızda quruluq, yuxululuq, sidiyin ləngiməsi, qəbizlik, həyəcan, qıcıqlanma.
Müalicəsi
Simptomatik terapiya, 0,9%-li natrium xlorid məhlulunun və vazopressorların (əks göstəriş olmadıqda) venadaxili yeridilməsi, AT-ə nəzarət, su-lektrolit balansına nəzarət. Hemodializin aparılması mümkündür (“Xüsusi göstərişlər və ehtiyat tədbirləri” bölməsinin “Hemodializdə olan pasiyentlər” yarımbəndinə bax).
İndapamidin doza həddinin aşılması
İndapamidin hətta çox yüksək dozada (40 mq-a qədər, daha doğrusu terapevtik dozadan 27 dəfə yüksək) doza həddinin aşıkması zamanı toksik effekt qeyd edilməmişdir.
Preparatın kəskin intoksikasiya simptomları hər şüydən əvvəl su-elektrolit dizbalansından (hiponatriemiya, hipokaliemiya) asılıdır. Doza həddinin aşılmasının klinik təzahürünə ürəkbulanma, qusma, arterial təzyiqin enməsi, qıcolma, başgicəllənmə, yuxululuq, şüurun dumanlanması, anuriyaya səbəb olan poliuriya və ya oliquriya (hipovolemiya heabına).
Təxitəsalınmaz yardım tədbirlərinə su-elektrolit balansının bərpa edilməsilə preparatın orqanizmdən xaric olması, mədənin yuyulması və/və ya aktivləşdirilmiş kömürün qəbulu aiddir.
Buraxılış forması
Təsiredici maddəsi modifikasiyaolunmuş şəkildə azad olan kapsullar 5 mq/1,5 mq; 10 mq/1,5 mq: 20 mq/1,5 mq.
14 kapsul PVX/PE/PVDX və alüminium folqalı blisterdə. 1, 2, 4 və ya 8 blister içlik vərəqə ilə birlikdə karton qutuya qablaşdırılır.
Saxlanma şəraiti
25 ºС temperaturdan yüksək olmayan və uşaqların əli çatmayan yerdə saxlamaq lazımdır.
Yararlılıq müddəti
3 il.
Yararlılıq müddəti bitdikdən sonra istifadə etmək olmaz.
Aptekdən buraxılma şərti
Resept əsasında buraxılır.
İstehsalçı
“Gedeon Richter” ASC
1103 Budapeşt, Demreyi küç., 19-21, Macarıstan
Hazır dərman formasının istehsalçısı
“Gedeon Richter” ASC
1103 Budapeşt, Demreyi küç., 19-21, Macarıstan
Qablaşdırıcı
“Gedeon Richter-Rus” SC
Rusiya, 140342 Moskva vilayəti, Yeqoryevsk şəhər dairəsi, Şuvoye q., Lesnaya k., ev 40
Keyfiyyətə nəzarət
“Gedeon Richter-Rus” SC
Rusiya, 140342 Moskva vilayəti, Yeqoryevsk şəhər dairəsi, Şuvoye q., Lesnaya k., ev 40
Qeydiyyat vəsiqəsinin sahibi
“Gedeon Richter” ASC
1103 Budapeşt, Demreyi küç., 19-21, Macarıstan
İstehsalçının və ərizəçinin maraqlarını təmsil edən təşkilat
“Gedeon Richter” ASC-nin Azərbaycandakı nümayəndəliyi
AZ1001 Bakı ş., İstiqlaliyyət k. ev 29/14
Tel.: (+99412) 492-30-21
Elektron ünvan: richter@azeurotel.com, drugsafety.az@gedeonrichter.eu