11.02.2022 Baxış sayı 777


Tələbə yeni "Molekul" sintez etdi 

      Dərman sənayesinin inkişafında yeni bir cığır aça biləcək ixtira edilib.

Belə ki, ilk dəfə bir tələbə xaşxaşdan nadir və güclü molekul sintez edə bilib.

Tələbə Anavi Serna nadir və güclü potensiallı molekul - Setigerumin I sintez edib. O, Papaveracea ailəsindən olan bir bitkidə tapılan alkaloid molekuludur . Beləliklə, Rays Universitetində (Hyuston, Texasda yerləşən özəl ABŞ-ın tədqiqat universiteti) üzvi sintez laboratoriyası xaşxaşdan əldə edilən nadir molekul Setigerumin I-in sintezinə yol açıldı. Bu molekul ağrı kəsicilər və bəzi digər dərmanlar üçün effektiv sintez bloku ola bilər.

Tapılan maddə Setigerumin I molekuludur ki, tədqiqatçılar onu "tədqiq edilməmiş və əlçatmaz" adlandırırlar. Onu xaric etmək çox çətin olduğu üçün onu araşdırmaq da çətindir. Alimlər Setigerumin I-nin dərman və ya digər tibbi ləvazimatlar üçün əsas olacağını gözləyirlər. İndiyə qədər elm adamları onun xüsusiyyətləri haqqında çox az şey bilirlərdi. Çünki əvvəllər onu öyrənmək üçün kifayət qədər maddə sintez etmək mümkün deyildi.

Tələbə Anavi Serna, elmi məsləhətçisi və kimya müəllimi Juha Siitonen ilə birlikdə otaq temperaturunda üç mərhələli prosesdə Setigerumin I yaradıb. Bu proses öskürək siropunda olan noskapin prekursor molekulunun oksidləşməsi və yenidən təşkili ilə başlayıb.

Juha Siitonen, kimya müəllimi: “Biz xaşxaşdan bir molekul xaric etmişik, ondan morfin də əldə etmək olar. Buna görə də onun arzu olunan bioloji xüsusiyyətlərə malik olduğuna inanırıq. Məsələn, o, asılılıq yaratmayan ağrıkəsicinin əsasını təşkil edə bilər”.

Çevrilmələr zəncirinin həyata keçirilməsindən sonra Anavi Serna Setigerumin I-in sintez edilmiş hədəf molekulunun strukturunu təsdiqləyən müasir fiziki-kimyəvi analiz üsullarından istifadə edərək onların nəticəsini yoxladı.

Beləliklə, bir kolbada bir sintezlə 20 milliqram təmiz Setigerumin I əldə etməyə imkan verən sadə və ekoloji cəhətdən təmiz bir proseslə hazırlandı. Bu metodla daha böyük həcmdə Setigerumin I əldə etmək mümkündür.